Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Zamki krzyżackie

d.
Dwanaście z osiemnastu krzyżackich zamków wzniesionych przed ponad siedmioma wiekami na terenach dzisiejszego województwa kujawsko-pomorskiego przynależy do ziemi chełmińskiej.

Dwanaście z osiemnastu krzyżackich zamków wzniesionych przed ponad siedmioma wiekami na terenach dzisiejszego województwa kujawsko-pomorskiego przynależy do ziemi chełmińskiej. Historycznie pierwszej, na którą w 1230 roku w nie do końca jasnych nawet dla księcia Konrada Mazowieckiego okolicznościach i na mocy sfałszowanego przywileju sprowadzili się rycerze z czarnymi krzyżami na białych płaszczach. Jak na wielu polskich dworach głoszono - dla obrony przed Prusami.

W 1231 r. roku przybysze z południa założyli pierwszy gród krzyżacki – Toruń. Rozpoczynało się tworzenie potężnego państwa krzyżackiego z planowaną stolicą - Chełmnem. Ale prawdziwego zamku nie ma ani w pięknym, zabytkowym Chełmnie, ani w sąsiednim Starogrodzie. Najwięcej śladów dawnej potęgi odnajdujemy dziś w Golubiu-Dobrzyniu, Toruniu, Radzyniu Chełmińskim, Zamku Bierzgłowskim oraz w Świeciu. Po innych świetnych budowlach pozostały tylko piwnice, sterty gotyckich cegieł lub – jak w Starogrodzie, wsi historycznie związanej z dziejami Chełmna (miejsce tzw. drugiej lokacji miasta) - punkt widokowy na wzgórzu zamkowym. Prawdziwe rarytasy dla hobbystów.

Ziemia chełmińska
: Chełmno, Golub-Dobrzyń, Grudziądz (ruiny), Kowalewo Pomorskie (wzgórze zamkowe), Lipienek (ruiny), Papowo Biskupie (ruiny), Pokrzywno (ruiny), Radzyń Chełmiński (ruiny), Rogóźno-Zamek (ruiny), Starogród (wzgórze zamkowe), Toruń (ruiny), Zamek Bierzgłowski

Ziemia dobrzyńska
: Bobrowniki (ruiny), Brodnica (ruiny)

Bory Tucholskie i Kociewie: Nowe (ruiny), Świecie (ruiny)

Kujawy: Mała Nieszawka (ruiny), Nowy Jasiniec (ruiny)

Golub-Dobrzyń

Zamek Golubski, ul. PTTK, 87-400 Golub-Dobrzyń, tel. 0-56 683 24 66, 683 24 55, fax 0-56 683 26 66, e-mail: [email protected]

Zwiedzanie: w sezonie (od 01.05. do 30.09.) od godz. 9.00 do 19.00, poza sezonem (od 01.10. do 30.04.) od godz. 9.00 do 16.00. Dla grup – po wcześniejszej rezerwacji - zwiedzanie zamku nocą przy świetle pochodni, a na życzenie - w towarzystwie duchów. Bilet normalny – 10 zł, bilet ulgowy (studenci, emeryci) – 8 zł, dzieci i młodzież do lat 16 – 5 zł, dzieci do lat siedmiu – wstęp bezpłatny. Oprowadzenie po zamku przez przewodnika w cenie biletu. W sezonie zwiedzanie odbywa się co pół godziny.

Każdy, kto zamierza zwiedzić Zamek Golubski, zanim przekroczy zamkową bramę i wejdzie na dziedziniec, koniecznie powinien najpierw stanąć na znajdującej się obok zamku platformie widokowej (będącej pozostałością po fundamentach narożnej baszty zamku średniego), aby ogarnąć wzrokiem panoramę miasta z wijącą się wstęgą pobłyskującej srebrzyście rzeki – zachęcają gospodarze dawnej twierdzy krzyżackiej położonej na prawym brzegu Drwęcy. Twierdzy, która była też w swoich dziejach średniowiecznym klasztorem, renesansowym pałacem, muzeum regionalnym, a nawet placówką szkoleniową dla młodzieży hitlerowskiej. Dziś obok trasy turystycznej w gotycko-renesansowych murach czeka na gości hotel, dom turysty i restauracja. Przy zamku jest stadnina koni rasy wielkopolskiej (weekend lub wczasy w siodle), działa tutaj również Szkoła Rycerska, której adepci potykają się co roku w międzynarodowym turnieju, któremu - ku chwale Zamku Golubskiego – stuknął już trzeci krzyżyk. Atrakcja obowiązkowa dla każdego turysty.


Radzyń Chełmiński

Centrum Usługowe PTTK, Toruń, ul. Fosa Staromiejska 6, tel./fax 0-56 621 04 22, e-mail: [email protected]

Zwiedzanie: zamek jest udostępniany do zwiedzania od maja do września włącznie, w godz. 10.00-19.00. Wejście płatne: 8 i 5 zł. W innym terminie można się umówić na zwiedzanie w recepcji pobliskiego hotelu Pod Jaszczurem (tel. 0-56 688 60 41).

Najokazalsza w Polsce ruina gotyckiej warowni i obok malowniczo położonych ruin zamku w jurajskim Olsztynie jedna z najsłynniejszych. Popularności Radzyniowi przysporzyła w ubiegłym stuleciu polska kinematografia i jej pierwszy agent – Stanisław Mikulski, w roli odkrywającego tajemnice templariuszy Pana Samochodzika. Jak w filmowej czołówce, ruiny usytuowane na wzniesieniu najlepiej prezentują się od strony miasta. Pamiątką z odległych czasów, kiedy zamek sąsiadował z Jeziorem Zamkowym, są trzcinowiska, widoczne na wschód od ruin. Turystów cieszy tutaj dostęp na ganek strzelniczy na koronie murów oraz do jednej z narożnych wież (bardzo wąskie wejście na taras widokowy bywa przeszkodą selektywną). Osobliwością jest uskokowy portal do kaplicy, ułożony z cegieł pokrytych żółtym i zielonym szkliwem. W kaplicy prezentowana jest makieta miasta i zamku ze śpiącym krzyżakiem na wieży. Atrakcja obowiązkowa dla każdego turysty, który wybiera się na Ziemię Chełmińską.

Toruń

Centrum Kultury Zamek Krzyżacki, ul. Przedzamcze 3, 87-100 Toruń, tel. 0-56 621 08 89, fax 0-56 653 97 23, e-mail: [email protected]

Zwiedzanie: dziedzińca zamkowego, gdaniska i podziemi. Przewodnik na życzenie – bezpłatnie. Bilety dla turystów indywidualnych oraz grup zorganizowanych dostępne są w kasie w ruinach zamku, w godzinach 10.00-17.45 od marca do października oraz w godzinach 10.00-15.45 od listopada do lutego. Bilet normalny – 5 zł, ulgowy – 3 zł, rodzinny – 10 zł, grupowy (do 40 osób) – 60 zł. Na życzenie: nocne zwiedzanie zamku z pochodniami w godzinach 21.00-23.00 (dla grup do 40 osób) - 200 zł.

Oprócz dziedzińca zamkowego, studni, gdaniska (wieży sanitarno-obronnej) i podziemi dostępne są ekspozycje stałe i czasowe, m.in. zbrojownia, kuchnia zamkowa, dormitorium (sypialnia krzyżacka), scriptorium, makiety zamku i sala strachu. Turystów oprowadzają rycerze krzyżaccy w strojach z XIII w. Na odważnych i ciekawskich (niegrzecznych) czekają dyby i pręgierz, można tu postrzelać z łuku lub popatrzeć, jak podrabia się krzyżackie brakteaty, monety jednostronnie wybijane z cienkiej blaszki. Żelazny punkt programu całodniowej wycieczki po starym Toruniu.

Chełmno

Chełmińska Informacja Turystyczna, Ratusz-Rynek 28, 86-200 Chełmno, tel./fax 0-56 686 21 04, e-mail: [email protected]

Miasto położone na krawędzi doliny Wisły, żywy przykład średniowiecznego układu urbanistycznego (wzorzec dla ponad 220 miast Polski), z daleka uderza przyjezdnych przepychem gotyckich budowli i okalających je murów obronnych. W tych średniowiecznych okolicznościach wyróżnia się renesansowy ratusz (Muzeum Ziemi Chełmińskiej), jeden z najpiękniejszych w Polsce. Ale wciąż nie widać zamku... Ba, wiadomo, że tu, gdzie miała być stolica Zakonu na ziemiach północnych - i przed wyprowadzką wielkich mistrzów do Malborka była - zamek stanął, ale nie wiadomo tak do końca jak wyglądał. Prawdopodobnie Krzyżacy nie ukończyli jego budowy. Nie zamku też szukać dziś trzeba, tylko klasztoru. Z dawnej warowni usytuowanej w północno-zachodnim narożniku Starego Miasta zachowała się baszta Mestwina, w XIV wieku włączona do klasztoru cysterek, które wzniosły przy zamku także jednonawowy kościół. Trzy wieki później benedyktynki urządziły w zamkowej wieży kapitularz. Na terenie obecnego klasztoru, rozbudowywanego w kolejnych stuleciach, działa prowadzony przez Siostry Miłosierdzia dom opieki społecznej dla niepełnosprawnych. Zobaczyć można tutaj także gotyckie mury miejskie oraz jedną z bram, zwaną Merseburską, obecnie zamurowaną.

Świecie

Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji, ul. Wojska Polskiego 139, 86-100 Świecie, tel. 0-52 331 27 20, 333 33 90, e-mail: [email protected]

Zwiedzanie: w sezonie turystycznym – od 1 maja do końca września - codziennie w godzinach od 10.00 do 17.00, poza sezonem – dla większych grup po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym. Ceny biletów: dorośli – 4 zł, dzieci, młodzież szkolna, studenci, emeryci i renciści – 2 zł, przedszkolacy – bezpłatnie.

Zachowało się częściowo odbudowane skrzydło północne z wieżą i basztą północno-wschodnią (wystawa machin oblężniczych, zbroi, toporów, kusz, włóczni i dzid oraz rekonstrukcja warowni sprzed ponad 600 lat) . Ze skrzydła wschodniego przetrwały piwnice, ocalały także dolne partie wszystkich pozostałych baszt oraz krótkie fragmenty murów obwodowych. Atrakcja obowiązkowa dla turystów odwiedzających Świecie, dla miłośników historii, architektury oraz pikników w otoczeniu starych murów i zieleni.

Brodnica

Muzeum w Brodnicy, ul. Św. Jakuba 1, 87-300 Brodnica tel./fax 0-56 498 36 98, 495 05 74, piwnice zamkowe: ul. Zamkowa 1, tel. 0-56 495 05 75, e-mail: [email protected]

Zwiedzanie
: w sezonie wakacyjnym (1 lipca -15 września) we wszystkie dni tygodnia od godz. 9.00 do 17.00. Po sezonie muzeum czynne jest 6 dni w tygodniu (oprócz poniedziałków) w godz. 8.00-15.00.

Muzeum mieści się w kompleksie trzech zabytkowych budowli zlokalizowanych w centrum miasta: Bramie Chełmińskiej, piwnicach zamku krzyżackiego i barokowym spichlerzu. Nad piwnicami zamkowymi wznosi się wieża z galerią widokową, w podziemiach zadomowiły się ekspozycje muzeum archeologicznego: rekonstrukcje dawnych grodów, wczesnośredniowieczna ceramika, wyroby żelazne, zbroje, ozdoby i biżuteria. Atrakcja obowiązkowa dla turystów odwiedzających Brodnicę, dla kolekcjonerów turystycznych pamiątek (m.in. pamiątkowy bilet wstępu) oraz amatorów plebejskich rozrywek (strzelanie z kuszy, dyby, zdjęcie z krzyżakami).

Zamek Bierzgłowski

Diecezjalne Centrum Kultury, Zamek Bierzgłowski, 87-152 Łubianka, tel./fax 0-56 674 06 22, tel. 674 08 72, 0 507 380 762, e-mail: [email protected]

Zwiedzanie: bramy otwarte są od godz. 9.00 do 20.00. Oprowadzanie z przewodnikiem tylko po wcześniejszym uzgodnieniu (tel. 0-56 674 08 72), za ofiarę.

Zamek odzyskuje blask pod egidą Diecezji Toruńskiej, która na powrót jest jego gospodarzem od 1992 roku. Dekadę później, po ukończeniu remontu zamku górnego, rozpoczęło w nim działalność Diecezjalne Centrum Kultury. Placówka, dysponująca kaplicą i salą konferencyjną dla 70 osób, łączy realizację zadań duszpasterskich z rekreacją i rozrywką. W pokojach o wysokim standardzie może przyjąć 50 gości. Na miejscu jest kuchnia oferująca całodzienne wyżywienie. Od 2002 roku na przedzamczu funkcjonuje dom wycieczkowy dla grup dziecięcych i młodzieżowych działających przy parafiach.

Nowe

Centrum Kultury Zamek, Plac Zamkowy 3, 86-170 Nowe, tel./fax 0-52 333 72 40

Zachowało się tylko jedno skrzydło zamkowe (odrestaurowane jako obiekt upowszechniania kultury; otwarty w 1992 roku) oraz resztki murów obronnych. Atrakcja dla ludzi kultury i sztuki oraz poszukiwaczy związków nowego ze starym.

Rogóźno-Zamek

Pozostałości po zamku - siedmiokondygnacyjna wieża bramna, narożna wieżyczka i fragmenty murów – znajdują się na terenie prywatnym. Jadąc z Grudziądza drogą nr 16 na Iławę docieramy do Rogóźna-Zamku, gdzie na górze, po serii zakrętów, należy skręcić w lewo do gospodarstwa rolnego (betonowe płyty). Do warowni jedzie się żwirową dróżką przebiegającą po lewej stronie bramy gospodarstwa. Atrakcja dla hobbystów, odkrywców i osób łatwo nawiązujących kontakty (z mieszkającym przy ruinach współwłaścicielem zamku).

Grudziądz

Pozostałości po zamku położone są na północ od Starego Miasta, w parku na wiślanej skarpie. Z dworca PKP należy kierować się na północny-zachód. Z jednej z największych krzyżackich warowni zachowały się fragmenty parteru skrzydła południowego, studnia, resztki murów kaplicy zamkowej i odsłonięte fundamenty wieży Klimek. Atrakcja dla wszystkich turystów odwiedzających Grudziądz, a w szczególności dla miłośników krajobrazu. Panoramę, jaka roztacza się stąd na miasto i dolinę Wisły, warto zachować w pamięci i na karcie pamięci (lub na filmie) aparatu fotograficznego.


Papowo Biskupie

Jadąc z Torunia drogą nr 1 do Gdańska za Falęcinem należy skręcić w prawo na Papowo Biskupie, a we wsi - w lewo, na Folgowo. Ruiny znajdują się na wzniesieniu po prawej stronie drogi. Atrakcja dla hobbystów, miłośników historii, łowców przygód i trofeów fotograficznych.

Bobrowniki

Wieś położona na prawym brzegu Wisły, na północny-wschód od Włocławka. Po przejechaniu rynku (dawniej miasto) należy skręcić w prawo na Czernikowo. Po ok. 250 metrach skręcamy w lewo, by polną drogą dojechać do malowniczych ruin. Atrakcja dla hobbystów, zakochanych i syntymentalnych turystów zmotoryzowanych oraz badaczy dziejów i biegu Wisły (w XIX i XX wieku zamek stał na wyspie).

Mała Nieszawka

Wieś położona przy drodze wojewódzkiej 273 graniczy od wschodu z lewobrzeżną częścią Torunia (Podgórz). Pozostałości zamku znajdują się w pobliżu wału przeciwpowodziowego na terenie prywatnym. Zachowały się relikty fundamentów i piwnic. Atrakcja dla hobbystów, odkrywców i niestrudzonych piechurów (w pobliżu przebiega niebieski szlak).

Pokrzywno

Ruiny znajdują się na terenie prywatnym po lewej stronie szosy prowadzącej z Brodnicy do Grudziądza, blisko Radzynia Chełmińskiego. Wstęp jest zabroniony, o czym informuje tabliczka... Dla jednych brzydkie resztki, dla innych – fajne, zaniedbane (aż żal patrzeć) ruiny. Atrakcja dla hobbystów i niezłomnych odkrywców.

Kowalewo Pomorskie

Kowalewo położone jest ok. 30 km na północny wschód od Torunia. Relikty po średniowiecznym zamku – XIII-wieczny filar gdaniska i pozostałości murów - oraz wniesiona na starych fundamentach wieża ciśnień znajdują się kilkaset metrów na wschód od rynku. Atrakcja dla hobbystów, ciekawskich oraz... miejscowych amatorów piknikowania w zgodzie lub niezgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości.

Lipienek

Miejscowość położna 11 km na północ od Chełmży (ok. 34 km od Torunia). Z zamku pozostały resztki murów kamienno-ceglanych oraz piwnice. Obiekt zaniedbany, zarośnięty wysoką zielenią. Dla hobbystów.

Nowy Jasiniec

Do Nowego Jasińca, wsi położonej 9 km na północny wschód od Koronowa, 30 km na północ od Bydgoszczy i 27 km na południowy zachód od Świecia, jedziemy z Bydgoszczy drogą nr 25 w kierunku Sępólna Krajeńskiego i Człuchowa. Przed Koronowem skręcamy w prawo – w drogę nr 56 w kierunku Włók. Tuż za mostem, nad Zalewem Koronowskim w Wilczym Gardle udajemy się w kierunku Serocka. Stąd już tylko 4 km do celu. Po dotarciu do Nowego Jasińca należy jechać cały czas główną drogą przez wieś i przed jeziorem skręcić w prawo. Znak z napisem: „Do ruin zamku” niewiele nam powie. Kawałek dalej będzie tabliczka z zielonym napisem „Do parku”. Udajemy się według jej wskazań. Jedziemy kilkadziesiąt metrów kiepską drogą. Stojąca na skraju pola tablica „Ruiny zamku” oznacza, że tutaj trzeba zostawić samochód i dalej iść polną drogą w kierując się na kępę drzew na pagórku i żółtą tablicę informującą o terenie prywatnym. Na cyplu wbijającym się w jezioro stoją ruiny zamku.
Obiekt jest własnością prywatną i otoczony płotem z drucianej siatki. Brama jest jednak stale otwarta. Zdewastowany barak i stare rusztowania wskazują na podejmowane próby prac budowlanych, a raczej na to, że od dawna nic tu się nie dzieje… Atrakcja dla hobbystów.

Starogród

Wieś oddalona o 6 kilometrów na południe od Chełmna. W XIII wieku zwana też Starym Chełmnem – za sprawą aż trzykrotnego przenoszenia przez zakon krzyżacki przywileju lokacyjnego. Zamku nie ma tu od końca XVII wieku. Został rozebrany. Na fundamentach starego kościoła gotyckiego stanął zaś barokowy kościół pw. św. Barbary, dziś największa - obok punktu widokowego na dawnym wzgórzu zamkowym - atrakcja Starogrodu.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na kujawskopomorskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto